de ziel: achterhaalde flauwekul?

Dick Swaab(Wij zijn ons brein) en Victor Lamme(De vrije wil bestaat niet) schetsen een universum waarin alles voorbeschikt is. Ons bewustzijn is volgens hen niets anders dan een vage illusie die aan de zijlijn machteloos toekijkt hoe onze hersenstructuren en genen hun onontkoombare gang gaan.
Hoe moeten wij lui als Robert M, de bekende babyverkrachter dan berechten wordt dan de vraag. Want hij kan er immers niks aan doen. Toch?
Alles is het gevolg van: de specifieke combinatie van genen, brein en omgevingsfactoren.
Ons brein spiegelt ons voor dat we kunnen kiezen, maar dat kan helemaal niet(althans, volgens de neurowetenschap)

Dit platte, eendimensionale wetenschappelijk determinisme van neurowetenschappers viert tegenwoordig hoogtij. Maar slechts weinigen realiseren zich de ver-dragende consequenties van deze moderne variant van Calvijns predestinatieleer(die overigens veel subtieler en doowrochter in elkaar steekt) Zie bovenstaand voorbeeld Robert M..

Gelukkig zijn er nog filosofen als Coen Simon die de onzinnigheid van zulks haarfijn blootleggen in zijn schrijfsels( Nu alleen nog vliegen en Wachten op geluk) (die ik nog ga lezen)
Als Victor lamme over de vrije wil opmerkt: 'We nemen beslissingen en verzinnen daar achteraf een beslissing bij", dan vraagt Coen Simon zich terecht af: "Wie neemt precies die beslissing en wie verzint er achteraf een beslissing bij?"Simon is een bewonderaar van Filosoof Immanuel Kant, wiens kerntheorie ferm standhoudt en zelfs feitelijk bevestigd wordt door het moderne hersenonderzoek.. Heel kort door de bocht komt het er op neer dat onze kennis van de werkelijkheid beperkt is door onze specifiek menselijke waarnemingsvermogen(waarmee we heel andere verschijnselen waarnemen en ervaren dan een- om maar wat te noemen- een bij, een kraai of een amoebe).



 Achter onze voorstelling van de wereld gaat veel meer schuil dan waar wij bij kunnen.
De vrije wil zal in het licht van een MRI-scanner misschien niet lijken te bestaan, in de realiteit van ons leven kunnen we deze onmogelijk negeren.. Het probleem met de vrije wil(en met bewustzijn in het algemeen) is dat hij 'bewezen noch weerlegd'kan worden.. We kunnen niet buiten ons eigen willen treden. Dat kun je niet willen.

Er zijn ook meer dan genoeg filosofisch onderlegde neurowetenschappers als Antonio Damasio en Merlin Donald, die zich heel goed de kerntheoretische problemen realiseren die begrippen als 'bewustzijn' en de 'vrije wil' oproepen.
Maar genuanceerde meningen verkopen helaas een stuk slechter.!

Filosofie is vandaag de dag nog broodnodig. Al was het maar om sommige hersenwetenschappers en natuurkundigen tot de orde te roepen, die menen dat de waarheid zich schuilhoudt in de waarneembare verschijnselen en- hun grootste denkfout- dat wij mensen buiten ons eigen denken kunnen treden.
De Internationale School voor Wijsbegeerte te Leusden werkt aan een reeks hoorcolleges op cd over bekende filosofen. Op toegankelijke wijze wordt daarin een inleidig gegeven op het denken van grootheden uit de Westerse Filosofie.
Ideaal voor in de auto! :)

~Deze tekst is ontleend aan een artikel van Job van Schaik in het Dagblad van  het Noorden~

Ook schijnen er programma's op tv over dit onderwerp te gaan, zo las ik in Trouw:
"Focus" en "Dus ik ben", beide programma's heb ik nooit gezien, misschien toch es kijken.